الالتزام الإسلامی فی أدب فاروق جویده

در آغاز سخن شایان ذکر است که تعهد عموماً بدین معناست که ادیب نباید در واقعیتی جدا از مردم زندگی کند بلکه بر اوست که در قبال رویدادها و مسائل زندگی نقشی پررنگ و موضعی استوار داشته باشد که این موضع از یک عقیده و مکتب فلسفی سرچشمه گیرد. اما مقصود از ادبیات متعهد به اسلام این نیست که محصور در تسبیح و تحمید و سروده های دینی باشد، بلکه مفهوم ادبیات متعهد اسلامی بسیار فراتر از این تصور است. اولا مقصود ما از این ادبیات به شکل دقیق، آن نوع ادبیات است که از ژرفای ادیب مسلمان و عقیده ای معین که در اسلام نمود پیدا می کند، سرچشمه گیرد، و اسلام را هم چون شاه بیتی برای خویش قرار دهد و تنها حول محور آن بچرخد. ثانیا: امری که شایسته است درنگی بر آن داشته باشیم این است که زمینه ها و موضوعات این ادبیات قابل شمارش و مرزگذاری نیست، و این ادبیات قادر است تا به همه موضوعات جهان و زندگی و انسان آن هنگام که با عاطفه اسلامی در می آمیزد و دستاری از اندیشه و تفکر اسلامی را به سر می بندد، بپردازد و آن را جولانگاه خویش قرار دهد. فاروق جویده شاعر معاصر مصری به عنوان فردی مسلمان و متعهد به مبانی اسلامی همیشه سعی داشته که در نوشتارها و مواضع خویش به مسائل امت اسلامی و اتفاقات آن اهتمام بورزد. این پایان نامه با تکیه بر رویکرد وصفی- تحلیلی، تلاش کرده است تا از خلال بررسی اشعار و دو نمایش نامه " الوزیر العاشق " و " الخدیوی " به موضوع تعهد اسلامی در ادبیات فاروق جویده بپردازد. و مطالب خود را در قالب پیش گفتار، چهار فصل و بخش پایانی ارائه می دهد. هدف این پژوهش این است که با پدیده تعهد اسلامی آشنا شده و مقدار تأثیرگذاری این پدیده بر دیدگاه شاعر و چگونگی تجلی آن را مورد شناخت قرار دهد. و در عین حال تلاش دارد تا به معرفی شخصیتی جدید از میان شاعران متعهد اسلامی بپردازد. این پژوهش به نتایجی دست یافته است که از بارزترین آن می توان به نمود آشکار تعهد اسلامی در نزد فاروق جویده اشاره کرد، او ادیبی است که با اسلوبی هنری، وقایع مسلمین، خودکامگی و استبداد در وطنش مصر، مسأله فلسطین و بیداری اسلامی را در آثار خود به تصویر می کشد و توجه ملموسی بدان می ورزد. و سرانجام به عنوان مطلب پایانی می توان چنین گفت که فاروق جویده در زمره شاعران معاصر و برجسته متعهد به مبادی اسلام جای می گیرد. واژگان کلیدی: اسلام، ادبیات، تعهد اسلامی، فاروق جویده.